Który bonus bardziej atrakcyjny: 500 plus czy PPK?

Zapewne blisko sto procent uprawnionych Polaków zgłosiło się po świadczenie 500 plus. Natomiast z drugiego bonusu, w postaci PPK, korzysta nie więcej niż 30 procent uprawnionych. Czy to znaczy, że ten pierwszy bonus jest o wiele bardziej atrakcyjny? Przeanalizujmy.

Dlaczego w ogóle porównuję świadczenie rodzinne, jakim jest Program 500+ oraz bonus PPK oferowany przez pracodawcę?

Z powodu dwóch bardzo ważnych podobieństw:

• to dodatkowe w stosunku do wynagrodzenia świadczenia pieniężne,
• otrzymane środki możemy wykorzystać na dowolny cel.

Świadczenie pieniężne, które można wydać na dowolny cel

Każdy rodzic (rodzice) otrzymuje po 500 zł miesięcznie na każde dziecko do ukończenia przez nie 18. roku życia. Osoba uprawniona (rodzic) otrzymuje środki bezpośrednio na rachunek bankowy z budżetu państwa i może je wydać na dowolny cel (lub odłożyć w celu wydatkowania ich w przyszłości, na przykład w celu dofinansowania studiów własnego dziecka).

Natomiast uprawnienia do świadczenia w postaci PPK przysługuje osobom zatrudnionym przez pracodawców oferujących PPK jako:

• comiesięczna wpłata na rachunek pracownika w wysokości 1,5% wynagrodzenia brutto,
• coroczna dopłata z budżetu państwa w wysokości 240 zł (plus jednorazowa wpłata powitalna w kwocie 250 zł).

Pracownik może wypłacać otrzymane środki w dowolnym momencie (dotyczy wpłat od pracodawcy), jednak w zależności od wieku pracownika i okoliczności, wcześniejsza wypłata może mieć duże konsekwencje w stosunku do wysokości otrzymanych środków, które następnie będzie mógł wydać na dowolny cel.

 

Jakie są najważniejsze różnice między Programem 500 plus, a PPK?

 

Różnic między tymi bonusami jest bardzo dużo. Przyjrzyjmy się najważniejszym:

• tryb składania wniosku o otrzymanie pieniędzy,
• wypłata środków finansowych.
• wysokość świadczenia i okres uprawniający.

Różnice w trybie i formie wypłaty środków przesądzają o ogromnej różnicy w poziomie partycypacji. Aby otrzymać świadczenie z Programu 500 plus, wystarczy złożyć bardzo prosty wniosek, najczęściej za pośrednictwem banku, w którym posiadamy konto osobiste. Beneficjent nie ponosi z tego tytułu żadnych kosztów. Co więcej, świadczenie pieniężne nie jest traktowane jako przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym – to czysta gotówka.

Środki są wypłacane bezpośrednio na rachunek bieżący i od tego momentu możemy robić z tymi pieniędzmi, co chcemy, choćby wydać na tzw. konsumpcję.  Bardzo prosty tryb uzyskania świadczenia, a także bezpośredni dostęp do środków, w powiązaniu z ulgą w podatku PIT, powodują, że niemal wszyscy uprawnieni Polacy korzystają z tego świadczenia.

PPK pod względem trybu i sposobu wypłaty środków są o wiele mniej przejrzyste i zrozumiałe dla potencjalnych beneficjentów.

Sam tryb ubiegania się o świadczenie z PPK jest jeszcze prostszy: pracownicy, którzy nie ukończyli 55 roku życia, są zapisywani automatycznie, natomiast pracownicy w wieku 55 – 69 lat składają prosty wniosek o przystąpieniu do PPK na ręce pełnomocnika pracodawcy.

Jednak w celu uzyskania świadczenia pracownik musi ponieść określone koszty:

• zapłacić podatek PIT od otrzymanej od pracodawcy comiesięcznej wpłaty, który jest potrącany z wynagrodzenia netto,
• dodatkowym kosztem, w opinii osób rezygnujących z benefitu, jest także konieczność wniesienia dodatkowej wpłaty na rachunek PPK z wynagrodzenia netto w wysokości 2 proc.

Sposób wypłaty świadczenia też jest odpowiedzialny za tak niski poziom partycypacji w PPK. Świadczenie otrzymujemy na rachunek w funduszu inwestycyjnym, a nie na rachunek bankowy (jak jest w przypadku Programu 500plus).

Bardzo wielu pracowników nie wie o tym, że otrzymane świadczenie od pracodawcy, a tym bardziej własne wpłaty z wynagrodzenia netto, mogą być spieniężane na bieżąco:

to brak tej wiedzy odpowiada za tak niski poziom uczestnictwa w PPK.

Gdyby pracownicy zdawali sobie sprawę z tego, że, podobnie jak w Programie 500 plus, świadczenie od pracodawcy mogą wydawać na dowolny cel, to poziom uczestnictwa powinien być bliski 100 proc. uprawnionych.

Dokonajmy bardzo prostej symulacji. Jak wiemy w Programie 500+, niezależnie od naszych dochodów, otrzymujemy stałe świadczenie kwotowe w wysokości 500 zł miesięcznie.

Ile pracownik może wydawać miesięcznie uczestnicząc w PPK?

W zależności od poziomu wynagrodzenia pracownika (brutto), świadczenie miesięczne otrzymywane od pracodawcy wyniesie:

• 45 zł przy wynagrodzeniu 3000 zł;
• 60 zł przy wynagrodzeniu 4000 zł;
• 75 zł przy wynagrodzeniu 5000 zł.
• 90 zł przy wynagrodzeniu 6000 zł.

Jeżeli pracownik zdecyduje się na comiesięczne spieniężanie otrzymanej dopłaty na rachunek w PPK (w formie zwrotu), to kwota wypłaty otrzymanej od pracodawcy zostanie pomniejszona o 30 proc. przekazanych na konto emerytalne pracownika w ZUS. Od pozostałej kwoty należy też odjąć koszt podatku PIT (17 proc.), ponieważ świadczenie PPK otrzymane od pracodawcy stanowi przychód dla pracownika.

W efekcie pracownik będzie miał do dyspozycji comiesięczną dodatkową kwotę od pracodawcy (na bieżące wydatki) w wysokości:

• 23,85 zł (3000 zł);
• 31,8 zł (4000 zł);
• 39,75 zł (5000 zł);
• 47,7 zł (6000 zł).

Te miesięczne dodatki do pensji wyglądają mało imponująco w porównaniu do 500 zł otrzymywanych w ramach 500 plus.

Podsumowanie różnic między Programem 500 plus a PPK

Jednak pamiętajmy o tym, że zawsze lepiej mieć dodatkowe pieniądze, niż je stracić. A nadto, że:

• nie wiemy, czy i w jakiej wysokości będzie zwaloryzowane świadczenie z Programu 500 plus (w okresie 5 lat funkcjonowania realna wartość świadczenia spadła aż o 13 proc.);
• dalszy spadek realnej wartości jest bardzo prawdopodobny, nawet jeżeli w przyszłości dojdzie do wzrostu otrzymywanej kwoty,
• świadczenie PPK otrzymywane od pracodawcy jest waloryzowane indywidualnym wskaźnikiem wzrostu wynagrodzenia, przeciętnie wyższym od stopy inflacji,
• okres otrzymywania świadczenia w ramach PPK może być znacznie dłuższy w porównaniu do Programu 500 plus (maks. 18 lat); osoby wchodzące na rynek pracy mogą świadczenie z PPK otrzymywać przez okres 40 lat, a nawet dłużej,
• bonus PPK ma bardzo silne zachęty do tego, aby otrzymywane świadczenie efektywnie odkładać i inwestować, dzięki czemu pracownik może otrzymać z PPK kwoty wielokrotnie wyższe od sumy wpłat wniesionych w postaci składki pracodawcy: zyski z inwestycji własnych wpłat, zyski wolne od podatku Belki, zyski z inwestycji wpłat pracodawcy bez pomniejszania o koszt składki na ZUS plus ulga w podatku Belki, zyski z dopłat z budżetu państwa bez pomniejszania o koszt podatku PIT plus ulga w podatku Belki.

Tags: PPK, pracownicze plany kapitałowe, program 500 plus, program 500+